Voedingsbedrijven en landbouwers slaan handen in elkaar in strijd tegen droogte
De aanhoudende droogte baart land- en tuinbouwers meer en meer zorgen: zaadjes en jonge plantjes hebben water nodig waardoor watervoorraden uitgeput geraken. Captatieverboden belemmeren het noodzakelijke irrigatiewerk. Boerenbond roept haar leden op om zeer spaarzaam om te gaan met water. Om land- en tuinbouwers te ondersteunen, kunnen voedingsbedrijven hun gezuiverd afvalwater inzetten als kostbaar irrigatiewater. Dankzij een generieke grondstofverklaring die Fevia Vlaanderen kon verkrijgen kan dit heel eenvoudig.
Uitdaging
De voorbije periode is er nauwelijks neerslag gevallen, waardoor ontkiemende gewassen zoals bijvoorbeeld spinazie, witloof en suikerbieten onvoldoende water kregen. Landbouwers kampen met een tekort aan irrigatiewater en worden geconfronteerd met strengere regelgeving rondom wateronttrekking. Het beschikbaar stellen van alternatieve waterbronnen is daarom urgent. Bedrijven hebben toestemming van de overheid nodig om gezuiverd afvalwater aan te kunnen bieden aan landbouwers.
Oplossingen
Fevia Vlaanderen heeft voor voedingsbedrijven, uitgezonderd slachthuizen en uitsnijderijen, een generieke grondstofverklaring kunnen bekomen, die hen wettelijk toelaat gezuiverd afvalwater vrij te geven voor irrigatie in land- en tuinbouw. Door eenvoudig het online registratieformulier op de website van Fevia Vlaanderen in te vullen, ontvangt elk in aanmerking komend bedrijf de grondstofverklaring per e-mail. Hierdoor kunnen voedingsbedrijven die landbouwers willen helpen, zich heel eenvoudig in regel stellen en er snel effectief mee starten (als ze aan alle voorwaarden voldoen).
Boerenbond adviseert boeren rond duurzaam waterbeheer via het waterloket en de waterscan. Het waterloket is een eerstelijnsadviespunt waar boeren terecht kunnen met vragen over waterbeheer. Bij de waterscan volgt ook een bedrijfsbezoek waarbij een waterconsulent het volledige waterverbruik, de watertoepassingen en waterknelpunten van het bedrijf in kaart brengt. Boerenbond adviseert ook om in te zetten op waterbuffering op het eigen bedrijf, peilgestuurde drainage en een goed bodembeheer.
Samen sterk in de keten
Het uitwisselen van water voor irrigatie benadrukt het belang van samenwerking binnen de voedselketen. Door het gezuiverde afvalwater beschikbaar te stellen aan landbouwers – vaak ook hun eigen leveranciers – tonen voedingsbedrijven dat solidariteit en duurzaamheid hand in hand gaan. Zo dragen alle schakels in de keten actief bij aan klimaatrobuustheid en het behoud van lokale voedselproductie. 61% van de grondstoffen van voedingsbedrijven komen immers van onze landbouw in België.
Registratie en voorwaarden voor voedingsbedrijven
Voedingsbedrijven die van deze generieke grondstofverklaring gebruik willen maken, kunnen deze eenvoudig verkrijgen via volgend stappenplan:
- Registratie: Ga naar www.fevia.be/nl/webform-grondstofverklaring en vul het webformulier in.
- Analyse: Lever de benodigde analyseresultaten aan die de samenstelling van het afvalwater bevestigen.
- Voorwaarden: Alle voorwaarden staan opgenomen in de grondstofverklaring
- Gebruikstermijn: De generieke grondstofverklaring is geldig tot 1 juni 2026. Na die datum is een individuele toelating voor waterhergebruik vereist, conform het nieuwe wettelijk kader.
Op de registratiepagina vindt een bedrijf bovendien uitgebreide toelichting over de technische en administratieve voorwaarden.
Op zoek naar irrigatiewater door de landbouwer
Op de website waterradar.be kan een landbouwer nagaan of er bedrijven in de buurt zijn die gezuiverd afvalwater aanbieden. Op waterradar staan zowel bedrijven die een individuele grondstofverklaring bezitten als voedingsbedrijven die via de generieke grondstofverklaring van Fevia Vlaanderen gezuiverd afvalwater aanbieden.
- Surf naar waterradar.be
- Ga op zoek naar ‘vraag en aanbod’ van “Industrieel afvalwater”
- Klik op de kaart op een plaats in de buurt van je percelen. Bedrijven in de buurt met een geldige grondstofverklaring verschijnen aan de rechterkant met een groen icoontje.
- Neem contact op met het bedrijf in de buurt.
Toelating waterhergebruik
Ondertussen is er een nieuw wettelijk kader in voege getreden waarbij gewerkt wordt met een toelating waterhergebruik. Als overgangsmaatregel werden de generieke grondstofverklaring en individuele grondstofverklaringen voor een periode van ca. 3 jaar afgeleverd. Vanaf juni 2026 zal de generieke grondstofverklaring van Fevia Vlaanderen alvast niet meer geldig zijn. Bedrijven moeten dan een eigen toelating waterhergebruik bekomen. Bedrijven die momenteel niet over een geldige grondstofverklaring beschikken en die nu niet kunnen intekenen op de generieke grondstofverklaring van Fevia Vlaanderen (de niet-voedingsbedrijven, slachthuizen en uitsnijderijen dus) moeten nu al een toelating waterhergebruik aanvragen.
Boerenbond en Fevia Vlaanderen raden bedrijven aan om werk te maken van een toelating waterhergebruik en vragen de overheid om de aanvragen voor zo’n toelating te vergemakkelijken om zo samenwerkingsverbanden tussen industrie en landbouw te bevorderen en de keten te wapenen tegen droogte in de toekomst.
Fevia Vlaanderen en Boerenbond staan klaar om ondersteuning te bieden bij vragen en de verdere afhandeling.
Meer informatie kan je vinden op:
