Afvalwater zuiveren en hergebruiken


Wat is onze doelstelling richting 2025?
Waterhergebruik is een methode om grote waterbesparingen in bedrijven door te voeren en daarmee te besparen op vers water. Steeds meer voedingsbedrijven voeren waterhergebruik in of verkennen de optie nadat ze binnen hun bedrijf alle maatregelen hebben genomen om het watergebruik zoveel mogelijk te reduceren.
Dit past binnen een circulaire economie en geeft een antwoord op de droogteproblematiek. Bedrijven zuiveren hun water eerst zodat ze het zonder probleem opnieuw kunnen inzetten, ofwel in de productiesite zelf ofwel voor ander gebruik buiten het bedrijf.
We mikken op een stijgende trend in het hergebruik van afvalwater van voedingsbedrijven.
Hoe willen we die doelstellingen bereiken?
- In de projecten die wij voeren rond waterbesparingen, geven wij een belangrijke plaats aan het hergebruik van afvalwater na zuivering. Dat zal ook het geval zijn in het kader van de Green Deal Brouwers, de werkagenda waterkringlopen van Vlaanderen Circulair, Circular Wallonia en het SmartWaterUse-project.
- We schrijven ons in voor de Blue Deal van het Vlaamse gewest. Die Blue Deal schuift het hergebruik van water naar voor als nieuwe regel voor prioritaire sectoren, zoals de voedingsindustrie.
- We bekijken de mogelijkheid om samen met de Waalse overheid een Green Deal Brouwers te starten en om die uit te breiden naar de hele Waalse voedingsindustrie.
- Fevia zal de brochure rond waterhergebruik vertalen naar de Waalse situatie en stimuleert Waalse bedrijven om in die richting te werken.
- In droogteperiodes gaan wij ons afvalwater, na zuivering, verder ter beschikking stellen van derde partijen, zoals landbouwers. We investeren in aangepaste infrastructuur om dit mogelijk te maken.
Waar staan we vandaag?
Meerdere voedingsbedrijven gebruiken vandaag al hun afvalwater na zuivering in hun productieproces. Andere stellen in droogteperioden hun afvalwater ter beschikking voor irrigatie van landbouwgronden of andere toepassingen. Op dit moment ontbreekt wel een volledig beeld van de verschillende initiatieven die voedingsbedrijven nemen.
Fevia zal daarom bij haar leden een jaarlijkse bevraging uitvoeren om hier een beter zicht op te krijgen. We voerden een nulmeting uit in 2022, wat een steekproef van 97 bedrijven opleverde.
- 30 bedrijven bleken al een installatie van hergebruik van afvalwater in werking te hebben (waarbij gebruikt proceswater wordt opgezuiverd zodat het opnieuw in het proces kan gebruikt worden).
- Nog 32 andere bedrijven zijn deze piste aan het verkennen.
We gingen ook na welke bedrijven hun afvalwater ter beschikking stellen van derden (zoals een ander bedrijf, een landbouwer of een lokale overheid).
- 8 respondenten bleken dat op occasionele basis te doen
- 4 respondenten doen dat op permanente basi
Wat doen we concreet als sector?
- We investeren in installaties die het mogelijk maken om water na zuivering te hergebruiken. Het water wordt ofwel in de productiesite gebruikt of in andere toepassingen zoals voor irrigatie van landbouwgronden.
- Fevia zet goede praktijkvoorbeelden in de kijker via communicatie, sensibiliseert via digitale informatiekanalen en organiseert ad hoc infosessies.
- In verschillende projecten die als doel hebben om het watergebruik in voedingsbedrijven te reduceren, zoals de Green Deal Brouwers en het SmartWaterUse-project, besteden we aandacht aan het hergebruik van water na zuivering.
- Via verschillende fora kon Fevia knelpunten voor waterhergebruik capteren. Fevia kaartte die vervolgens aan bij de betrokken overheden. Een voorbeeld is de vraag om vrachtnormen toe te laten bij de lozing van water, zodat meer geconcentreerd water, dat onvermijdelijk het gevolg is van hergebruik, ook geloosd kan worden. Ook vroeg Fevia aan het FAVV om reglementaire onduidelijkheden over de mogelijkheden van waterhergebruik uit te klaren.
- We schonken gezuiverd afvalwater voor irrigatie, onder andere aan landbouwers. Fevia Vlaanderen faciliteerde door te zorgen voor een generieke grondstofverklaring, wat een administratieve vereenvoudiging inhoudt voor voedingsbedrijven die hun afvalwater willen aanbieden aan derden.
Wat hebben wij gedaan sinds de lancering van de roadmap?:
- Begin 2021 stelde Fevia een brochure en leidraad rond waterhergebruik voor aan haar leden, als afsluiting van een Vlaams project. Fevia startte de vertaalslag van deze brochure en leidraad naar een Waalse versie.
- We stelden ook in 2022 afvalwater ter beschikking voor irrigatie. Fevia Vlaanderen zorgde hiervoor opnieuw voor administratieve vereenvoudiging via een generieke grondstofverklaring.
- We werkten dankzij de Green Deal Brouwers verder aan maatregelen om het waterverbruik per liter bier te reduceren.
- Via het project Smart WaterUse werkte Fevia Vlaanderen verder rond tools en activiteiten om bedrijven te helpen duurzamer om te gaan met water.
- Fevia is voorbereidende gesprekken aan het voeren rond een Blue Deal Voeding in Vlaanderen en is samenwerking aan het verkennen in Wallonië.
- Fevia trekt mee aan de kar in de werkagenda waterkringlopen van Vlaanderen Circulair. Hierbinnen worden acties opgezet ter stimulering van circulair watergebruik.
