De coronaviruscrisis confronteert onze sector met uitdagingen zoals een aanzienlijke stijging van tijdelijke werkloosheid, een veranderende vraag door een terugval in de export, het sluiten van horeca-, foodservice en andere zaken en tegelijkertijd een verhoogde vraag in de retail en voedingswinkels, verhoogde afwezigheid van personeel en ongerustheid. Om bedrijven en arbeiders te ondersteunen in deze tijd, kwamen we met de vakbonden tot een gezamenlijke aanbeveling.
De coronaviruscrisis confronteert bedrijven uit onze sector met nooit geziene uitdagingen. Die leiden vaak tot discussies op de werkvloer. Voor Fevia is het absoluut belangrijk dat de bedrijven de regels rond social distancing respecteren en vertalen naar de concrete situaties in het bedrijf. Daarom maakten we ook richtlijnen social distancing voor voedingsbedrijven. Bovendien vraagt Fevia al geruime tijd aan de politieke overheid ondersteuning voor werknemers actief in de plants. Die pistes zouden nog altijd op tafel liggen, maar de regering nam hierin nog altijd geen beslissing.
Vakbonden vroegen daarnaast nog een sectorale regeling voor bijkomende premies of vakantie voor arbeiders die aan het werk blijven. Rekening houdend met de bezorgdheden op het terrein gaven we aan dat een cao in deze niet mogelijk is. Na verschillende vergaderingen kwamen we met de sociale partners tot een gezamenlijke aanbeveling die verschillende accenten legt die belangrijk zijn in deze coronaviruscrisis.
De aanbeveling bevat:
- Situatie van de sector en de uitdagingen waarmee de sector daardoor geconfronteerd wordt
- Erkenning van de voedingsindustrie als essentiële schakel in de voedselbevoorrading, waardoor het cruciaal is dat mensen aan het werk blijven.
- Ieders gezondheid is primordiaal en de regels die de overheid ter zake heeft uitgevaardigd moeten door iedereen strikt en scrupuleus worden opgevolgd
- Het wijzen op de verantwoordelijkheid van alle bedrijven en alle arbeiders in de sector om de algemene gezondheidsinstructies en de regels rond ‘social distancing’ strikt na te leven en het belang om "richtlijnen social distancing in voedingsbedrijven" te vertalen naar het bedrijf in overleg met de interne overlegorganen.
- Belang van onthaal, preventie en welzijn op het werk voor nieuwe werknemers, ook interimwerknemers, alsook belang om in deze tijden aan nieuwe werknemers het beleid rond social distancing toe te lichten
- T.a.v. interne overlegmechanismen: belang van respect, pragmatisme en verantwoordelijk van alle actoren
- Oproep naar bedrijven om, wanneer de financiële en economische situatie van het bedrijf dit toelaat, te overleggen met va, or of werknemers over maatregelen ter waardering van de arbeiders actief in de productievestigingen voor hun effectieve prestaties in deze crisisperiode.
- Let wel: we spreken ons als sociale partners niet uit over hoe die waardering er best uitziet. We vragen wel dat die bespreking rekening houdt met het kader van de federale regering alsook met de financiële situatie en de mogelijkheden van de onderneming. We herhalen dat die laatste beïnvloed is door de verschillende aspecten van de coronaviruscrisis.
- Ter info: De federale regering onderhandelt al twee weken over eventuele verdere compensaties voor actieve werknemers alsook over bonussen die op een fiscaal en parafiscaalvriendelijke manier zouden kunnen worden toegekend in deze periode. We hopen dat de regering spoedig met positief nieuws komt. Fevia blijft hier langs verschillende kanten voor pleiten.
-
Nadruk dat het respect voor het sociaal overleg, voor het wettelijk kader, de sectoraal overeengekomen sociale vrede, alsook de sectorale afspraken en procedures essentieel blijft.
Met deze aanbeveling hopen we de verschillende discussies en verwachtingen die leefden in de bedrijven en in de sector beter te kaderen. Contacteer ons gerust met bijkomende vragen en opmerkingen.
Wat zien we in de praktijk?
Sommige bedrijven nemen zelf initiatief, andere bedrijven ontvangen een schrijven vanuit plaatselijke vakbondssecretarissen. Zo is er in West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen een brief die circuleert met daarin een vraag naar verhoging van het uurloon, gezien, zo stelt de brief, dit in de media is verschenen alsook door andere bedrijven wordt toegepast.
Het is belangrijk dat bedrijven in hun antwoord verwijzen naar de aanbeveling van de sector. Die is duidelijk gekaderd binnen de financieel en economische mogelijkheden van het bedrijf en spreekt zich duidelijk niet uit over hoe de waardering er uit moet zien, ook dat hangt samen met de situatie van het bedrijf.
Het komt hierop neer:
- Elk bedrijf bekijkt zelf, in functie van zijn eigen situatie, of en wat het bedrijf doet. We roepen als sociale partners op om in bedrijven waar het financieel en economisch mogelijk is, om te overleggen met de vakbondsafvaardiging, de ondernemingsraad of het personeel over maatregelen ter waardering van de arbeiders actief in de productievestigingen voor de effectieve prestaties in deze periode. We spreken ons niet uit over hoe die waardering er uit moet zien.
- We merken op het terrein dat het antwoord verschillend is naargelang de situatie van het bedrijf.
- We merken ook dat de gesprekken, waar het dus financieel en economisch mogelijk is, al op verschillende plaatsen gevoerd worden en dat soms al een maatregel wordt genomen. Maar duidelijk wordt gesteld dat de waardering bij verandering van het federale kader ingepast wordt in dat kader waarbij de totale maximale kostprijs per voltijdse werknemer met volledige effectieve prestaties (niet gelijkgestelde) al vastgelegd wordt. Zo wordt bij toekenning van een premie verduidelijkt dat het gaat om een brutopremie (werkgeversbijdragen inbegrepen) en dat, als een nieuw federaal kader wordt vastgelegd, de modaliteiten van die premie worden vertaald in functie van dat kader. Of wordt bij het vastleggen van een cao 90 bepaald dat die nietig is als er een fiscaal voordelig kader wordt gecreëerd.
- Het al dan niet geven van een waardering hangt echt af van het bedrijf en de financieel economische situatie van het bedrijf. In sommige bedrijven laat de financieel economische situatie het niet toe, in andere wel. Ook het type van waardering hangt af van het bedrijf. Soms gaat het over waardering in de vorm van producten, extra tijd (bv. extra pauzes), vakantie. Anderen geven iets in geld via premie, bijkomende kostenvergoeding (bv voor kledij), cao nr 90 voor deze periode, verhoging uurloon, een bruto-bedrag per dag of verhoging maaltijdcheques.
We herhalen dat de waardering zoals opgenomen in de aanbeveling gelinkt is aan de effectieve (niet de gelijkgestelde) prestaties van de arbeiders in de productievestigingen tijdens deze crisisperiode.
Lid van Fevia en op zoek naar bijkomende inspiratie of modellen? Mail naar coronavirus@fevia.be.
