Zo bouwen onderwijs en industrie aan jong technisch talent
De voedingsindustrie snakt naar technisch talent. Terwijl de sector innoveert met automatisatie en digitalisering, blijft de instroom uit het onderwijs achter. Maar er is hoop, én vooral daadkracht. Met sterke regionale samenwerking, een structurele aanpak en nieuwe opleidingen zetten Fevia, loopbaanfonds Alimento en hun partners alles op alles om jongeren warm te maken voor een toekomst in onze sector. En bedrijven? Die hebben daarin een sleutelrol.
“We hebben als industrie alle troeven in handen, maar moeten die meer kenbaar maken aan het brede publiek en aan jongeren,” zegt Goedele Verhaeghe, arbeidsmarktadviseur bij Fevia.
STEMmen voor de toekomst van voeding
De Belgische voedingsindustrie staat vandaag technologisch op scherp: automatisering, digitalisering en kwaliteitscontrole vragen sterk opgeleide werknemers, van procesoperator tot ingenieur.
Maar terwijl bedrijven met lege sollicitatieboxen kampen, blijkt uit de STEM-monitor dat het aantal leerlingen in STEM-richtingen opnieuw daalt. Daarbovenop blijven duaal leren en praktijkgerichte opleidingen onderbenut en verloopt de samenwerking tussen scholen en bedrijven vaak ad hoc.
“Te weinig jongeren kiezen voor een STEM-opleiding, en wie dat wel doet, vindt nog te weinig de weg naar onze sector. Een sterkere samenwerking met het onderwijs kan een deel van de oplossing vormen”, zegt Goedele, adviseur arbeidsmarkt bij Fevia.
Op zoek naar een job in de lekkerste sector? Raadpleeg de website Food At Work.
Fevia Vlaanderen slaat de brug tussen les en lijn
Met de nieuwe functie van arbeidsmarktadviseur kiest Fevia voor een proactieve aanpak. In die rol verbindt Goedele Verhaeghe voedingsbedrijven, onderwijsinstellingen en overheden. Ze werkt aan een structureel plan om de kloof duurzaam te dichten.
“Er is heel wat reden tot optimisme en mogelijkheid tot groei en samenwerking,” zegt Goedele. Niet alleen vallen de ministerportefeuilles van de domeinen werk en onderwijs momenteel samen bij één minister, namelijk Zuhal Demir. Ook is er sprake van een goede verstandhouding met het politieke niveau en de industrie.
Samen met de experts onderwijs-arbeidsmarkt van Fedustria, Agoria en Essenscia zitten we met Fevia Vlaanderen aan de tafel met deze experten van de onderwijskoepels. “Een dergelijke constellatie is 'du jamais vu',” vult ze aan.
“De samenwerking tussen industrie, onderwijs en overheid is vandaag unieker dan ooit. De wil om vooruit te gaan is er aan alle kanten,” zegt Goedele. “Er is nood aan actie, en we nemen die handschoen op.”
Met resultaat
Dat leverde dit jaar al een actieplan op om het technisch- en beroepsonderwijs op te waarderen. Diverse voorstellen worden verder uitgewerkt, zoals de versoepeling van stageregels, waardering van het zevende jaar, extra investeringen (55 miljoen euro) en de structurele ondersteuning van duaal leren.
In samenwerking met ons carrièrefonds Alimento, start in september een nieuwe opleiding kwaliteits- en procesverantwoordelijke (banket)bakkerij in het secundair onderwijs.
Verder zijn er gesprekken met onderwijskoepels om opleidingen voor productie- en procesoperator in het volwassenenonderwijs op te zetten, met het hoger onderwijs voor transparantie richting studiekiezers en plannen we een sectorbrede imagocampagne.
Met dit strategisch plan willen we talenten aantrekken en behouden
- Uitbreiding van duaal leren: Het aantal leerlingen en erkende bedrijven groeit, met opleidingen die ook STEM-richtingen omvatten. Bedrijven zijn vertrouwd met de erkenningsprocedure en vragen deze aan voor diverse technische opleidingen.
- Lokale samenwerking met scholen: Bedrijven werken nauw samen met scholen, ondersteund door Regionaal Technologische Centra (RTC) en Alimento. Deze samenwerking wordt op maat van de onderneming vormgegeven, op eigen tempo, geïnspireerd door tools en goede praktijkvoorbeelden.
- Integratie in secundair onderwijs: De voedingsindustrie neemt een structurele plek in binnen STEM-opleidingen. Fevia Vlaanderen en Alimento onderhouden goede contacten met leerkrachten en leerplanontwikkelaars om inspraak te krijgen bij het herzien van onderwijsprogramma’s die relevant zijn voor de voedingsindustrie én om meer te laten zien wat we kunnen bieden op vlak van stages, gastlessen, lesmateriaal….
- Samenwerking met hoger onderwijs: Bedrijven werken samen met hogescholen en universiteiten voor voedingsgerelateerde opleidingen. Fevia ondersteunt deze samenwerking en voert een imagocampagne om meer studenten warm te maken voor onze innoverende, hoogtechnologische en warme sector. Bedrijven vinden ook meer de weg naar de onderzoekscentra om opleidingen en onderzoek op maat van eigen noden in te zetten.
- Beleid voor zij-instromers: Er is een strategie ontwikkeld om carrièreswitchers, heroriënteerders, werkzoekenden en arbeidsmigranten aan te trekken. Bedrijven benutten ondersteunings- en opleidingsmaatregelen om deze groepen te laten instromen en groeien.
- Positief imago van de voedingsindustrie: Een duidelijke campagne benadrukt de troeven en tewerkstellingskansen in de sector, gericht aan jongeren en zij-instromers. Bedrijven en werknemers worden ingezet als ambassadeurs om de sector te promoten.
- Levenslang leren en inclusie: Bedrijven erkennen dat opleiden het nieuwe rekruteren is. Er wordt sterk ingezet op levenslang leren, werkbaar werk en diversiteit op de werkvloer. Fevia Vlaanderen en Alimento ondersteunen bedrijven hierbij met inzichten, good practices en opleidingen.
Fevia Wallonie boost STEM-talent via samenwerking
In Wallonië wijst de sector samen met Alimento, scholen en partners jongeren de weg naar STEM-opleidingen en -beroepen.
Zo krijgt het hoger onderwijs extra impulsen: langere stages via het platform stages-up.be, Food Tech Talent bedrijfsbezoeken met studenten en docenten en een innovatiewedstrijd die studenten uitdagen om de voeding van morgen te maken.
De formule van bachelors en masters (zoals productiebeheer, bio-kwaliteit, mechatronica, robotica en onderhoud) in duaal leren zijn een succesformule. Studenten doen praktijkervaring op terwijl ze studeren, en voedingsbedrijven vinden sneller goed opgeleide toekomstige medewerkers.
Een jaarlijks hoogtepunt is het SAM – Stage en Alternance Meeting, dat Fevia met Alimento, Essenscia en AKT organiseert. Meer dan 30 bedrijven en 360 studenten namen vorig jaar deel. Het event biedt een unieke kans om jong talent met werkgevers in contact te brengen. Dit jaar vindt het plaats op 8 oktober. Inschrijven kan hier.
Van nood naar kans: waarom bedrijven nú moeten instappen
Fevia en Alimento ondersteunen de transitie, maar succes vereist dat bedrijven zelf het voortouw nemen. Ze roepen bedrijven op om mee te stappen in het verhaal: als stagepartner, ambassadeur, lesgever of duaal leerbedrijf. Want wie wacht tot talent klaar voor de deur staat, zal het missen.
Heel wat leden geven vandaag al het goede voorbeeld. Onder meer Kim’s Chocolates, Agristo, Hesbayefrost en Terre de Fromages zetten volop in op duaal leren.
Door een tekort aan opleidingsinfrastructuur, stelt Tiense Suiker een speciaal leeratelier ter beschikking van scholen, waar jongeren technische vaardigheden kunnen oefenen.
FrieslandCampina nodigt leerlingen elektrotechniek en andere technische scholieren uit voor rondleidingen in hun productiehallen. Ook Puratos, Chocolaterie Carré en Nougat Vital treden op als gastspreker op in scholen om jongeren te inspireren.
Ook de “Point CoM Food At Work”-actie voor Forem-adviseurs draait om de betrokkenheid van voedingsbedrijven. Elk jaar openen een viertal bedrijven hun deuren om de adviseurs de sector, beroepen en opleidingen beter te laten ontdekken, zodat zij werkzoekenden én bedrijven effectiever kunnen begeleiden. Dit jaar doen Avieta, Bionat, Diabeticom/Nutradia en Foodpartners mee.
“Opleiden ís het nieuwe rekruteren,” aldus Goedele. “Bedrijven moeten niet alleen aanwerven, maar ook opleiden, begeleiden en zichtbaar zijn: op school, online en op de werkvloer”. Wat wordt jouw bijdrage aan de volgende generatie lijnoperators, kwaliteitsverantwoordelijken of techniekers?
Klaar voor actie? Neem contact op met Goedele Verhaeghe.
